Słowo winogrona pochodzi od starofrancuskiego słowa grap, oznaczającego kiść lub grona. Winogrona to liściaste pnącza z rodziny winoroślowatych, nazwa naukowa Vitaceae. Winogrona uprawiane były od 6000 do 8000 lat temu na Bliskim Wschodzie, są to jedne z najstarszych roślin uprawnych. W starożytnej Grecji i Rzymie winorośl uprawiano do produkcji wina.
Lelewel twierdził, że za Bolesława Krzywoustego w okolicach Krakowa zakładano winnice na potrzeby produkcji wina mszalnego i obrzędów kościelnych. Warunki klimatyczne w Polsce sprzyjają uprawie wielu odmian, które w niczym nie ustępują owocom z importu. Obecnie największe winnice znajdują się w województwie małopolskim i zachodniopomorskim. Sady, ogrody i przydomowe ogródki to miejsca upraw na mniejszą skalę. Ze względu na różnorodność wykorzystania winogron w celach komercyjnych, uprawia się kilkadziesiąt odmian winogron, niemalże na wszystkich kontynentach. Uprawy występują w klimacie tropikalnym, subtropikalnym, umiarkowanym oraz zróżnicowanych warunkach ekologii rolniczej. Najwięcej gatunków rośnie na obszarze Chin, plantacje występują również w Argentynie, Australii, Kanadzie, Chile, Kolumbii, Meksyku, Nowej Zelandia, Peru, Afryce Południowej i Stanach Zjednoczonych, przede wszystkim w Kalifornii.
Winogrona – skarbnica witamin i składników mineralnych.
Winogrona to jagody o jasnych owocach (żółte, zielone) i owocach ciemnych (czerwone, niebieskie, czarne i fioletowe). Owoce powinno się jeść z pestkami i ze skórką, gdyż tam znajduje się najwięcej cennych składników. Winogrona to wartościowe substancje odżywcze i antyoksydanty (przeciwutleniacze), zapobiegające rozwojowi chorób spowodowanych rozwojem cywilizacji.
- Winogrona to przede wszystkim zdrowie, cenne witaminy, minerały, bogactwo wartości odżywczych.
- białko to niezbędny składnik wzmacniający, zapewniający odpowiednie funkcjonowanie wszystkich narządów,
- węglowodany to źródło prawidłowej sprawności umysłowej,
- cukry stanowią podstawę diety człowieka,
- witamina A wpływa na cerę, włosy, paznokcie,
- witaminy z grupy B poprawiają pamięć, koncentrację i nastrój (B1-tiamina, B2, B3-niacyna, B6-pirydoksyna i B9-kwas foliowy),
- witamina C zwiększa odporność, witamina E chroni nasze komórki przed starzeniem, witamina K wpływa na proces krzepnięcia krwi (witamina C zwiększa działanie witaminy E),
- winogrona to zbiór minerałów takich jak cynk, żelazo, sód, wapń, magnez, mangan, selen, potas, fosfor, fluor, miedź,
- to jedne z niewielu owoców zawierających jod, który wpływa na prawidłowe funkcjonowanie tarczycy.
- Pestki winogron to bogactwo przeciwutleniaczy o silniejszym działaniu niż witamina C i E. Ekstrakt pestek odgrywa ważną rolę w zapobieganiu nowotworom, utrzymywaniu prawidłowego ciśnienia krwi, wzmacnianiu kości.
- Winogrona zwiększają poziom HDL „dobrego cholesterolu”, zapobiegają odkładaniu się płytek miażdżycowych w naczyniach krwionośnych.
- W czerwonych winogronach znajduje się resweratrol. Naukowcy z Uniwersytetu Medycznego w Gujanie udowodnili, że przyjmowanie tego związku hamuje stany zapalne, niszczące komórki mózgowe, spowodowane chorobą Alzheimera.
- Amerykańscy uczeni twierdzą, że wyciąg z nasion winogron, niszczy komórki nowotworowe skóry, płuc, jelita a także odpowiedzialne za białaczkę. Naukowcy zaznaczają, że jedzenie winogron nie pomoże osobom chorym pokonać chorobę, jednak wspomoże organizm przy leczeniu nowotworów.
- Owoce mają niski indeks glikemiczny, jednak zawierają łatwo przyswajalną glukozę i fruktozę, cukrzycy powinni spożywać winogrona w ograniczonych ilościach.
- Świeże owoce winogron są kaloryczne, 100 g winogron to 70 kcal.
- Winogrona mają „taniny” inaczej „garbniki”. Garbniki to antyseptyki działające bakteriobójczo.
- Owoce, posiadają błonnik pokarmowy (włókna pokarmowego), dzięki czemu na długo, odczuwamy uczucie sytości. 100 g owocu zawiera 0,9 g błonnika. Błonnik jest wartościowym składnikiem pokarmowym, jednak zbyt duża jego ilość w diecie może wywołać biegunkę.
- Ekstrakt z winogron może aktywować geny hamujące procesy starzenia organizmu:
- naukowcy twierdzą, że aktywność genu utrzymuje komórki stulatków w pełni witalności, optymizmu, energii do życia, zdolności do pracy.
- gen chroni komórki przed konsekwencjami stresu oksydacyjnego – nadciśnienie tętnicze, miażdżyca, cukrzyca i nowotwory.
- przejście komórki w stan apoptozy, inaczej śmierć programowana komórki poświęcającej się na rzecz innych komórek organizmu,
- Na świecie jest ponad 200 odmian czerwonych winogron. Winogrona ciemne w porównaniu z jasną odmianą są bogatsze w antyoksydanty. Przeciwutleniacze hamują utlenianie pożytecznych substancji, usuwają szkodliwe działanie wolnych rodników, które odpowiadają za wywołanie wielu chorób. Ciemne odmiany winogron posiadają nierozpuszczalny błonnik oraz potas mający wpływ na pracę serca. Ciemne winogrona polecane są pacjentom na chemioterapii. Sok z winogron wzmacnia układ immunologiczny, łagodząc uboczne skutki terapii.
- Winogrona jasne, mają mniej cennych składników zdrowotnych jednak pod względem smakowym, nie ustępują odmianom czerwonym. Kolor owoców zależy od pH soku. Owoce jasne posiadają duże ilości przeciwutleniaczy i składników odżywczych takich jak witamina A, C i K oraz składniki mineralne takie jak żelazo i wapń. Niektórzy lekarze przypisują białym odmianom winogron działanie wspomagające trawienie oraz działanie odtruwające. Białe i zielone winogrona ze względu na niską zawartość szczawianów wpływają korzystnie na dietę osób ze skłonnościami do kamicy układu moczowego.
- Cenne właściwości zdrowotne mają również suszone liście winogron. Napar z suszonych liści wykazuje silne działanie przeciwzapalne, przeciwalergiczne, oczyszczające, regenerujące itp. Liście winogron to bogactwo witamin z grupy B (B1, B2, B3, B4, B5, B6, B9, B12), witaminy C, A, E, D i K, wiele składników odżywczych (białko, cukry węglowodany, błonnik), tłuszcze nasycone, jednonienasycone, wielonienasycone i zero mg cholesterolu, mikro i makroelementy. Ponadto liście zawierają pierwiastki chemiczne takie jak selen mangan, cynk, miedź i sód.
- Badania wykazują, że organiczne związki z grupy fenoli zawarte w owocach winogron mogą zmniejszyć wrażliwość na insulinę i tym samym regulować poziom glukozy we krwi.
Winogrona ciekawostki:
- Najstarszy egipski papirus medyczny z początków II tys. p.n.e. wspomina o mieszaniu z winem ziół. Starożytni Egipcjanie wiedzieli, jakie składniki lekarstw należy wyodrębniać w alkoholu, by uzyskać substancję, dającą efekty lecznicze, terapeutyczne.
- Grecy i Rzymianie leczyli się białym i czerwonym winem wytwarzanym z winorośli. Wino służyło do przemywania ran, z dodatkiem piołunu lek stosowano przy zatruciach żołądkowych, podgrzewane w specjalnych kadziach z dodatkiem ziół i miodu służyło jako lekarstwo na przeziębienia.
- Według religii greckiej i rzymskiej ambrozja pita na Olimpie, to wino składane bogom w ofierze ze sfermentowanego soku z winogron.
- Najstarsze zapiski dotyczące pierwszych winnic pochodzą z Bliskiego Wschodu. Pod koniec IV tys. p.n.e. nad Nilem powstawały pierwsze plantacje winorośli. Najbardziej ceniono wino z delty Nilu.
- W grobowcu Tutanchamona w trakcie wykopalisk znaleziono 40 amfor na wino.
- Archeolodzy odkryli w Delcie pozostałości winnicy, ślady architektury ogrodowej, kamienne prasy do wytłaczania soku pochodzące z XIV w. p.n.e.
- Sposób uprawy winorośli w starożytności, zrywanie owoców, wyciskanie soku do kadzi, napełnianie dzbanów, znamy z malowideł i opisów w grobowcach.
- Pierwsze wzmianki o uprawach winorośli w Polsce dotyczą 966 roku. Przyjęcie przez Polskę chrześcijaństwa zwiększyło zapotrzebowanie na wino do celów liturgicznych.
- W XV w. pierwsze ośrodki winiarskie powstają w okolicach takich miast jak Sandomierz, Kraków, Toruń, Płock, Poznań i Lwów. Wino staje się środkiem płatniczymi.
- W 2015 roku zarejestrowano 103 producentów wina, uprawa winorośli zajmuje obszar prawie 200 ha.
- Największa polska winnica znajduje się w Baniewicach, zajmuje 28 ha, z której zbiera się 150 ton winogron białych i czerwonych.
- Najlepszym sposobem sprawdzenia świeżości owocu jest trzymanie kiści i potrząsanie nią. Jeżeli grona spadają, winogrono, jest przejrzałe. O świeżości świadczy zielony kolor łodygi i ściśle przylegające do siebie owoce.
- Prawidłowo przechowywane winogrona długo zachowują swoje właściwości odżywcze. Nieumyte winogrona należy przechowywać w woreczku foliowym lub szczelnym pojemniku, w najchłodniejszej części lodówki. Czas przechowywania w stanie świeżości to około 1 tygodnia.
- Czerwone wino spożywane z umiarem zawiera więcej resweratrolu niż białe i różowe. Kieliszek czerwonego wina to duża porcja korzyści zdrowotnych. Naukowcy uważają, że przeciwutleniacze znajdujące się w winie zapobiegają gromadzeniu się cholesterolu w tętnicach.
- Badania wykazały, że wypity kieliszek czerwonego wina dziennie, chroni skórę przed szkodliwym promieniowaniem UV.
- Należy pamiętać, że niewielka ilość wypitego alkoholu ma wpływ na ośrodkowy układ nerwowy (mózgowie i rdzeń mózgowy), powodując negatywne zmiany myślenia, nastroju i zachowania. Wino to nie lekarstwo dlatego zalecany jest umiar.
- Z białej odmiany winogron Thompson wytwarzane są słodkie rodzynki sułtańskie.
- Olej z pestek winogron to jeden z najpopularniejszych olejów roślinnych. Stosowany jest w kuchni, farmacji, kosmetyce.
- Pamiętajmy, nikt nigdy, nie będzie twierdził, że picie wina zapewni nam zdrowie.
witaminy w winogronie, owoce winorośli, kiść winogron, winogrona ciemnofioletowe, czerwone winogrona, winogrona zawierają, kiść winogron zawiera, świeże winogrona. Kiść owoców z uprawianego pnącza, winogrona właściwości odżywcze.